सूर्यको अध्ययन गर्न अन्तरिक्षमा पठाइएको भारतको पहिलो सौर्य मिसन ‘आदित्य-एल१’ शनिबार भारतीय समयअनुसार अपराह्न ४ बजे आफ्नो तोकिएको कक्षमा पुग्नेछ। ईसरोका अध्यक्ष एस सोमनाथले केही दिन अघि एएनआईलाई भनेका थिए कि आदित्य-एल वान जनवरी ६ मा आफ्नो गन्तव्य एल वान बिन्दुमा पुग्नेछ।
यो चार महिना अघि सेप्टेम्बर २, २०२३ मा भारतीय समय अनुसार बिहान ११:५औ बजे श्रीहरिकोटा, आन्ध्र प्रदेशको सतीश धवन अन्तरिक्ष केन्द्रबाट प्रक्षेपण गरिएको थियो। आदित्य-एल वान ल्यागरेन्ज पोइन्ट (एल वान) पुग्न लागेको दूरी पृथ्वीबाट १५ लाख किलोमिटर छ।
यस ठाउँको नाम फ्रान्सेली गणितज्ञ जोसेफ लुइस ल्यागरेन्जको नामबाट राखिएको हो । उनले १८ औं शताब्दीमा यो बिन्दु पत्ता लगाएका थिए। पीटीआईले इसरो प्रमुख सोमनाथलाई उद्धृत गर्दै एक पटक मिसन एल वान बिन्दुमा पुगेपछि, यो यस बिन्दुको वरिपरि घुम्नेछ र एल वानमा अड्किनेछ।
यो अन्तरिक्षमा स्थापित भारतको पहिलो वेधशाला हो। यसले सूर्य, पृथ्वीको सबैभन्दा नजिकको तारा, र सौर्य वायु जस्ता अन्तरिक्ष मौसमका विशेषताहरू अध्ययन गर्नेछ।
इसरोका अधिकारीहरूका अनुसार एलवान बिन्दुमा उपग्रह हुनुको एउटा फाइदा यो हो कि सूर्यलाई बिना ग्रहण लगातार देख्न सकिन्छ। यो उपग्रहले सूर्यको सबैभन्दा बाहिरी सतह फोटोस्फियर र क्रोमोस्फियरको अध्ययन गर्नेछ।
तर, सूर्यको अध्ययन गर्ने यो पहिलो मिसन भने होइन। यसअघि अमेरिकाको नासा, रुस र युरोपको अन्तरिक्ष एजेन्सीले पनि सोलार मिसन पठाइसकेका छन् ।
