काठमाण्डौ ।
मानव शरीरलाई १३ प्रकारका भिटामिनको आवश्यकता पर्छ । तर यसमध्ये केही यस्ता भिटामिन छन् जसले मिर्गौला रोगीले सेवन गर्दा जोखिम हुनसक्छ । यी भिटामिनले मिर्गौला खुम्चाउन सक्छ । यस्तो अवस्थामा पिसाब नली खुम्चिएर पिसाबभित्र नै जम्ने गर्छ ।
शरीरमा भिटामिनको कमीले मात्रै होइन, भिटामिनको अत्याधिक सेवनले पनि मिर्गौलालाई असर पार्छ । केही अनुसन्धानअनुसार भिटामिनको अति सेवनले मिर्गौलाका नेफ्रोनहरू बिग्रिने र तिनीहरूको आकार घट्न थाल्छ । जसलाई किडनी एट्रोफी भनिन्छ ।
यदि कुनै कारणले मिर्गौलाको नेफ्रोन बिग्रियो भने रगत शुद्धीकरण राम्ररी हुन सक्दैन । सामान्यतया मधुमेह, उच्च रक्तचाप र पेनकिलरको अत्याधिक प्रयोगले मिर्गौला बिग्रिने खतरा हुन्छ ।
मिर्गौलाको स्वास्थ्यमा धेरै अनुसन्धान भएका छन् । नेसनल मिर्गौला फाउन्डेसन (रेफरी)का अनुसार मिर्गौला खराब छ वा मिर्गौलासम्बन्धी रोग छ भने भिटामिन ए, ई र केको पूरक अर्थात् सप्लिमेन्ट लिनुअघि चिकित्सकसँग परामर्श लिनुपर्छ । केही अनुसन्धानले भिटामिन डी पनि खतरनाक देखाएको छ । यी कारणले गर्दा अकाल मृत्यु पनि हुनसक्छ ।
भिटामिन ए
मिर्गौला रोगमा भिटामिन ‘ए’ को उच्च मात्रा देखिन्छ । त्यसकारण यसलाई थोरै मात्रामा लिंदा पनि विषाक्त हुनसक्छ । जसकारण आँखा कमजोर हुने, हड्डी दुख्ने, छालामा परिवर्तन आउने, कलेजोमा समस्या हुने र मस्तिष्कमा दबाब बढ्ने सम्भावना हुन्छ । अण्डा, हरियो सागसब्जी, पहेंलो सुन्तला, माछा भिटामिन ए पाइने खानेकुरा हुन् ।
भिटामिन ई
लामो समयदेखि मिर्गौला रोगको समस्या भएमा शरीरमा भिटामिन ई जम्मा हुनसक्छ । जसले रक्तश्राव बढाउन सक्छ । साथै थाइराइड, कमजोरी, भावनात्मक विकार र ग्यास्ट्रिकको समस्या हुनसक्छ । त्यसैले भिटामिन ई सप्लिमेन्ट लिनुअघि चिकित्सकसँग जाँच गराउनुपर्छ । बीउ, बदाम, ओखर, एभोकाडो आदिमा भिटामिन ई उच्च मात्रामा पाइन्छ ।
भिटामिन के
शरीरमा भिटामिन केको कमी हुँदा समस्या भए जस्तै यसको अत्याधिक सेवनले पनि जोखिम निम्त्याउन सक्छ । डायलाइसिस गरिरहेका मिर्गौलाका बिरामीका लागि भिटामिन के विषाक्त बन्नसक्छ ।
हरियो सागसब्जी र पालकमा भिटामिन के प्रचुर मात्रामा पाइन्छ ।
भिटामिन डी
भिटामिन डीको सप्लिमेन्ट सेवन गर्दा शरीरमा चाहिने भन्दा बढी भिटामिन आपूर्ति हुनसक्छ । यस्तो अवस्थामा क्याल्सियमको अवशोषण (सोस्ने क्रिया) बढ्छ । जसकारण मिर्गौला रोगीमा क्याल्सियम जम्मा भएर पत्थरी बन्ने सम्भावना हुन्छ । भिटामिन डी घाम, दूध, माछा, अण्डा र च्याउमा पाइन्छ ।
एजेन्सीको सहयोगमा
