काठमाण्डौ ।
विश्वमा सबैभन्दा बढी मृत्यु हृदयघातका कारण हुने गरेको छ । मधुमेह, खराब कोलेस्ट्रोल, मोटोपना र धूम्रपान जस्ता धेरै कारण हृदयघातका लागि जिम्मेवार हुन्छन् । तर सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कारण भनेको उच्च रक्तचाप अर्थात् हाइपरटेन्सन हो। भर्खरै युरोपेली संघको एक अध्ययन मेडिकल जर्नल ‘न्यूज मेडिकल लाइफ साइन्सेज’ मा प्रकाशित भएको छ ।
यस अध्ययनका अनुसार वृद्धावस्थामा हुने हाइपरटेन्सन बाल्यकालदेखि नै सुरु हुन्छ । मोटोपन भएका अधिकांश बालबालिका र किशोरकिशोरीहरू ५० देखि ६० वर्षको उमेरमा हाइपरटेन्सनको सिकार हुन्छन् । अध्ययनले विश्वभर करिब १३० करोड मानिस उच्च रक्तचापबाट पीडित रहेको देखाएको छ ।
५ वर्ष मुनिका ३.७ करोड बालबालिका मोटोपनको सिकार
_gfXARAhvgu.gif)
पछिल्लो समय मोटोपनाको समस्या तीव्र रुपमा बढेको छ । यसले कुनै पनि उमेर, जात र रङका व्यक्तिलाई भेदभाव गरेको छैन । पहिले मोटोपनाको समस्या युवा वा वृद्धवृद्धामा मात्रै देखिन्थ्यो ।
तर विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) का अनुसार २०२२ मा विश्वभर ५ वर्ष मुनिका करिब ३.७ करोड बालबालिका मोटोपनाबाट पीडित थिए । विश्वभर मोटोपनाबाट पीडित ५ देखि १९ वर्ष उमेर समूहका बालबालिकाको संख्या ३९ करोड रहेको छ ।
सन् १९९० को तुलनामा सन् २०२२ मा बालबालिकामा मोटोपनाका घटना चार गुणाले बढेको छ । विश्व स्वास्थ्य संगठन यस बारे धेरै चिन्तित छ किनभने मोटोपनले धेरै गम्भीर रोगहरू निम्त्याउन सक्छ।
यसका केसहरू तीव्र गतिमा बढ्दै गएका कारण डब्ल्यूएचओले मोटोपनालाई महामारीको रूपमा घोषणा गरेको छ। यसको अर्थ एक रोग हो जुन धेरै छिटो फैलिरहेको छ र ठूलो जनसंख्या यसको सिकार भइरहेको छ।
मोटोपन नसर्ने रोगको प्रमुख कारण हो
दिल्लीका वरिष्ठ चिकित्सक डा बबी दिवानका अनुसार अध्ययनमा मोटोपना र उच्च रक्तचापको सम्बन्ध मात्रै देखिएको छ । जबकि यो प्रायः नसर्ने रोगहरूको प्रमुख कारण पनि कारण हो। यसका कारण मुटुरोग र क्यान्सरको जोखिम बढी हुन्छ ।
एजेन्सी ।
